In 1978 bezocht de 50-jarige moeder van Stado Kiewiet de Jonge een garagebedrijf aan de Lauriergracht in Amsterdam om daar vervolgens weg te rijden in een zeer opvallende, felrode Ruska Super Buggy.
Even een stap terug in de geschiedenis. De Californische ontwerper, botenbouwer en surfer Bruce F. Meyers bouwde in de jaren ’60 op het ingekorte chassis van een Volkswagen Kever een strandbuggy, een ontwerp geïnspireerd op de Schwimmwagen en Kubelwagen, maar ook de Fiat 500 Jolly, Mini Moke en Citroën Méhari. De monocoque glasvezel body van zijn eerste prototype was licht en zeer stijf, de ophanging kwam uit een Chevrolet pickup truck en de rest van de techniek was ‘Kever’. In het begin zette hij zijn auto vooral in bij strandraces, waar hij al snel een van de favorieten werd. Daarna volgde een straatversie en ontstond er een ware cult rondom het model. In Octane Magazine 66 staat een artikel over de Meyers Manx Dune Buggy van Steve McQueen, die in 2020 voor 465.000 dollar onder de hamer was gegaan (link naar artikel).
Fotograaf Paul Huf had de buggy in Amerika gezien en hij stapte in 1968 het bedrijf van de Amsterdamse garagehouder Arie Ruska Sr aan de Lauriergracht binnen met de vraag of Arie zo’n auto voor hem kon bouwen. Die uitdaging ging Arie graag aan en na dat eerste exemplaar nam de vraag naar het model toe en werd Ruska, mede door de lage prijsstelling, het vrolijke uiterlijk en de betrouwbare basistechniek, een serieus autofabriekje. Doe-het-zelfers konden de buggy als assemblage kit bestellen waardoor de verkoopprijs nog lager kwam te liggen.
Stado vertelt hoe de buggy in het gezin terechtkwam: “Mijn moeder had in 1978 een kleine erfenis gekregen en kwam uit een familie van autoliefhebbers. Toen ze onderzocht welke auto ze voor het beschikbare budget kon kopen, kwam ze uit bij de Ruska Super Buggy. Niet veel later stapte ze het pand van de familie Ruska binnen met zeven briefjes van 1000 gulden. De bankbiljetten verdwenen in het decolleté van Christina, de vrouw van Arie die kennelijk de commercie deed, en voordat we het wisten reden we met een knalrode buggy terug naar Arnhem. Ze zette de auto pontificaal in de voortuin, wat door mijn vader, een enthousiast tuinier, niet echt werd gewaardeerd. Mijn moeder heeft haar verdere rijdbare leven in de buggy gereden en werd eigenlijk ook wel een soort fenomeen in Arnhem. ‘De vrouw met die buggy’ werd zelfs gespot in een documentaire over de stad die nu nog online te vinden is.”
Stado herinnert zich dat hij en zijn twee broers illegaal autorijles kregen in de buggy op de wegen van de vliegbasis Delen, ver voordat officiële rijlessen en het rijexamen in zicht waren. Onder het mom van ‘de auto even wassen’ of het van plaats wisselen met de andere auto in het gezin reden de jongens wetteloos rondjes om het huis. Toen mevrouw Kiewiet de Jonge te oud om te rijden was geworden, is de buggy onder een afdakje in de tuin beland. Totdat Stado besloot om de auto, vele jaren later, opnieuw tot leven te brengen. Hij legt uit:
“Die auto betekende zoveel voor mijn moeder, maar ook voor ons hele gezin. Zelfs toen mijn moeder al in het bejaardenhuis zat, tilden we haar soms nog op de passagiersstoel of parkeerden we de buggy voor haar raam. Het was nooit in ons hoofd opgekomen om hem weg te doen, maar stilstaan deed hem ook geen goed. Dus toen ik na een lang verblijf in het buitenland weer in Nederland woonde ben ik ermee aan de slag gegaan.”
‘We hebben nog even getwijfeld om er een 1300 cm3 motor in te leggen, maar op de snelweg is de maximale snelheid van 130 km/h meer dan genoeg’
Het is een Ruska Super Buggy op een ingekort onderstel van een Volkswagen Kever uit 1968. De motor is een luchtgekoelde viercilinder die, met een inhoud van 1192 cm3, 34 pk levert, voldoende voor een auto met een leeggewicht van slechts 530 kg.
Stado: “Het dak is helaas kapot, dus vandaar mijn gezeur over het weer bij het maken van deze afspraak. Dat staat nog op de lijst van zaken die ik wil aanpakken. We hebben een ‘spaghetti-pijpjes’ uitlaatsysteem gemonteerd waardoor de auto het geluid heeft gekregen van een Harley Davidson, inclusief het knetteren bij het terugschakelen. Verder zijn er comfortabele sportstoelen in gezet en hele brede banden met de prachtige Wolfrace wielen gemonteerd. Dat is allemaal prachtig uitgevoerd door Lion, een man die ook Land Rovers en Dakar-rally auto’s bouwt. Hij heeft het polyester waar nodig hersteld, de koplampen werkend gekregen en de auto in prachtige staat aan mij terug geleverd. We hebben nog even getwijfeld om er een 1300 cm3 motor in te leggen, maar op de snelweg is de maximale snelheid van 130 km/h meer dan genoeg en op de binnenwegen rijdt de buggy prima. Inmiddels is mijn gezin helemaal weg van de Ruska; mijn vrouw Mariska rijdt erin maar vindt het geluid wel wat te opvallend.”
Hoewel Stado aangeeft dat het Octane evenement in Buren een van de langere reizen tot nu toe met de buggy was, kan hij zich nog wel herinneren dat hij met zijn moeder twee keer ermee naar Zuid-Frankrijk is gereden, naar een oom die ergens tussen Cannes en Nice woonde. Zelf denkt hij erover om met een hotrod clubrit naar Mallorca mee te gaan: “misschien, ooit” zegt hij snel afzwakkend.
Dan stappen we zelf achter het stuur van de buggy en meteen valt op dat je dicht bij de weg zit, met weinig ‘auto’ om je heen, maar toch lekker ingenesteld in de sportstoelen. Komend uit een moderne Renault valt hier op dat het dashboard alleen de broodnodige knoppen en meters bevat; en dat je daarmee niets mist. De versnellingen liggen heel dicht bij elkaar en de hoge staande pedalen vergen wat gewenning, ook omdat je met brede sneakers al snel ongewild een soort ‘heel-and-toe’ conflict hebt.
De auto trekt veel bekijks en dat komt niet alleen door het inderdaad indrukwekkende uitlaatgeluid. Na wat gewenning valt er heel lekker mee te rijden en de snelheidsbeleving is groot. Dat wordt veroorzaakt door het wegdek dat vlak naast je onder de auto doorschiet, de wind in je haren en het eerdergenoemde geluid uit de uitlaat. Je voelt je klein naast en tussen de alom overheersende SUV’s in het verkeer, maar tegelijkertijd ook een soort ‘rebel without a cause’. Het is autorijden in zijn puurste vorm en dat biedt onnoemlijk veel rijplezier. Met spijt hijsen we ons weer uit het kuipje.
De Ruska van Stado was niet de enige buggy op het Octane Classics and Coffee veld in Buren. Danny Andriesse van Studio Classic 77 had een paarskleurige Meyers Manx Buggy meegenomen. Het bedrijf specialiseert zich in het opwaarderen en vormgeven van de buggy en stond ook op Wheels Mariënwaerdt met een kleurrijke collectie buggy’s. De prijzen van dergelijke creaties gaan tot over de 70.000 euro maar op internet worden ook goede Ruska exemplaren al aangeboden vanaf 8.000 euro. De conclusie is dat de belangstelling voor het eerste idee van Bruce Meyers nog springlevend is.
